Jak wygląda poszukiwanie majątku przez komornika?
Proces odzyskiwania należnych pieniędzy od dłużnika potrafi być istną drogą krzyżową. Nawet wielotygodniowe próby dojścia do porozumienia z dłużnikiem, czy zaproponowanie przez wierzyciela rozłożenia długu na raty, mogą okazać się bezskuteczne i zakończyć niepowodzeniem. Krokiem ostatecznym zostaje wszczęcie postępowania komorniczego, w którym to osoba do tego uprawniona rozpocznie poszukiwanie majątku dłużnika, którego zajęcie lub konfiskata mogłyby posłużyć do spłacenia zobowiązań finansowych. Jaka wygląda poszukiwanie majątku przez komornika i jaką ma podstawę prawną? Czego nie może zrobić komornik, aby odnaleźć majątek dłużnika? Na te pytania odpowiemy w tym artykule, zapraszamy do lektury!
Poszukiwanie majątku przez komornika — podstawa prawna
Podstawę prawną dla poszukiwania majątku przez komornika można odnaleźć w Kodeksie Postępowania Cywilnego, w artykule 801. Zgodnie z nim, “wierzyciel może zlecić komornikowi poszukiwanie majątku dłużnika, jeżeli w drodze czynności przewidzianych w art. 801 § 1 pkt 1 nie zdołano ustalić majątku pozwalającego na zaspokojenie dochodzonego świadczenia. Poszukiwaniem majątku nie jest realizacja wniosków wierzyciela o zwrócenie się z żądaniem udzielenia informacji do podmiotów wymienionych w art. 761 § 11 pkt 1-6.”
Istotny w kontekście poszukiwania majątku jest również Par. 1 Art. 913 rzeczonego kodeksu, w myśl którego “jeżeli zajęty w egzekucji majątek dłużnika nie rokuje zaspokojenia egzekwowanych należności lub jeżeli wierzyciel wykaże, że na skutek prowadzonej egzekucji nie uzyskał w pełni zaspokojenia swej należności, może on żądać zobowiązania dłużnika do złożenia wykazu majątku z wymienieniem rzeczy i miejsca, gdzie się znajdują, przypadających mu wierzytelności i innych praw majątkowych”. Trzeba bowiem pamiętać, że istnieją limity ściągania długów i komornik nie może zabrać wiele z najniższej krajowej.
Poszukiwanie majątku przez komornika a instytucje
Zgodnie z obowiązującymi przepisami prawnymi, w przypadku rozpoczęcia procesu poszukiwania majątku, komornik ma prawo do uzyskania informacji od następujących instytucji:
- zakładów ubezpieczeń i zakładów reasekuracji;
- wspólnot i spółdzielni mieszkaniowych oraz innych podmiotów zarządzających nieruchomościami;
- wszystkich podmiotów, które prowadzą rachunki papierów wartościowych;
- biur informacji gospodarczych (oraz podmiotów takich jak BIK czy Krajowy Rejestr Długów);
- organów podatkowych i rentowych;
- banków i spółdzielczych kas oszczędnościowo-kredytowych.
Co istotne, instytucje te zobligowane są do udzielania komornikowi pełnych informacji. Odmowa lub udzielenie fałszywej informacji kończy się karą grzywny, która sięgać może nawet 500 zł i być przyznawana wielokrotnie. Co istotne, komornik może przyjść do domu dłużnika, ale tylko od poniedziałku do soboty od 9 do 21.
Czego nie może robić komornik, aby znaleźć majątek dłużnika?
Nawet jeśli komornikowi uda się odnaleźć majątek, który w teorii mógłby posłużyć do spłaty zobowiązań dłużnika, część przedmiotów nie może zostać przejęta. Wszystkie te dobra wymienione są w artykule 829 Kodeksu Postępowania Cywilnego, należą do nich między innymi przedmioty niezbędne do codziennego funkcjonowania, rzeczy osobiste czy niektóre ze świadczeń, jak np. 500+ czy świadczenie alimentacyjne. Zajęcie domu przez komornika również podlega ścisłemu uregulowania.
W celu odnalezienia majątku dłużnika komornik nie może wychodzić poza ustawowe kompetencje zapisane w artykule 801 Kodeksu Postępowania Cywilnego. Komornik nie może również najść dłużnika w godzinach innych niż 7-21, od poniedziałku do soboty. Zgodnie z Par. 1 Art. 767 kpc skarga na działania komornika może zostać złożona do sądu rejonowego, a sam komornik dostarcza dłużnikowi formularz skargi przy pierwszej czynności egzekucyjnej. Prawo to dotyczy jednak nie tylko pokrzywdzonych przez jego działania dłużników, ale również wierzycieli, którzy uznają działania komornika za niewystarczające.
Poszukiwanie majątku dłużnika na zlecenie wierzyciela
W celu zdobycia środków na regulację długów komornik rozpoczyna proces od wezwania dłużnika do złożenia wykazu majątku oraz samodzielnie dokonuje analizy posiadanych przez niego dóbr na podstawie dostępnych źródeł informacji (organy podatkowe, rentowe, banki, SKOK-i i inne organy administracji publicznej). Jeśli nie przyniosą one oczekiwanego rezultatu, a wierzyciel nie będzie usatysfakcjonowany, może zlecić komornikowi poszukiwanie majątku dłużnika.
Prawo do zlecenia poszukiwania majątku dłużnika przysługuje wierzycielowi, jeśli w drodze wcześniejszych czynności nie udało się zidentyfikować majątku dłużnika, który mógłby posłużyć do spłacenia jego zobowiązań finansowych. Koszt administracyjny rozpoczęcia tego procesu wynosi 100 złotych. Warunkiem rozpoczęcia poszukiwania majątku dłużnika jest złożenie stosownego wniosku.